СПЕЦИФІКА ДІДЖИТАЛІЗАЦІЇ HR-ФУНКЦІЙ НА ПІДПРИЄМСТВАХ У КРИЗОВИХ УМОВАХ

Автор(и)

DOI:

https://doi.org/10.24025/2306-4420.75(2).2025.334417

Ключові слова:

цифрова трансформація, управління людськими ресурсами, підприємство, цифровізація, HR-менеджмент, кадровий потенціал

Анотація

Анотація. У сучасних умовах стрімкого розвитку інформаційних технологій діджиталізація набуває ключового значення в бізнес-середовищі. Цифрові інструменти змінюють традиційні управлінські підходи. Діджиталізація впливає на способи прийняття рішень, взаємодії з персоналом, планування діяльності, контролю за виконанням завдань і аналізу продуктивності. Особливо помітним цей вплив став у контексті новітніх глобальних викликів.  Повномасштабна війна в Україні та пандемія COVID-19 створили ще більш нестабільне та динамічне середовище. Вітчизняні підприємства мають нагальну потребу в адаптації управління людськими ресурсами до цифрових змін в умовах надзвичайних обставин, аби зберегти свою конкурентоспроможність.

Метою статті є виявлення та систематизація ключових змін у функціях управління людськими ресурсами на вітчизняних підприємствах в кризових умовах крізь призму їх діджиталізації; проведення концептуального аналізу поняття “діджиталізація HR-функцій” та його розмежування з поняттями “цифровізація” та “цифрова трансформація” з метою уточнення термінології; визначення впливу змін у HR-функціях на ефективність управління персоналом в умовах кризових викликів пандемії та воєнного часу. Особливу увагу варто приділити динаміці змін у таких HR-функціях, як контроль, комунікація, мотивація і оцінка ефективності.

Для емпіричного аналізу використано офіційні статистичні звіти міжнародних організацій (OECD, KPMG, European Business Association), наукові публікації провідних авторів, аналітичні огляди бізнес-видань (Forbes Ukraine, Hurma), а також результати опитувань і експертних інтерв’ю серед вітчизняних підприємств. Аналіз включає формування індексу діджиталізації на основі кількісних показників цифрової трансформації. В дослідженні проведено порівняльний аналіз змін у ключових HR-функціях у періоди до пандемії, під час пандемії, у воєнний час. Застосовано систематизацію та візуалізацію даних для чіткого відображення особливостей цифровізації функцій управління людськими ресурсами.

Результати цього дослідження доводять, що цифрова трансформація вітчизняних підприємств у 2019–2024 рр. відбувалася переважно через діджиталізацію HR-функцій. Саме цей фактор сприяв адаптації управлінських процесів у кризових умовах пандемії та воєнного стану. Встановлено значний розрив у рівні цифрової зрілості між великими вітчизняними підприємствами та МСП. Дослідження підтверджує нагальну потребу не лише в оптимізації цифрових процесів, а й у створенні інтегрованих моделей цифрової трансформації, орієнтованих на особливості масштабів бізнесу.

Біографії авторів

Вікторія Шукліна, Херсонський національний технічний університет, м. Хмельницький

Кандидат економічних наук, доцент кафедри менеджменту, маркетингу і туризму

Володимир Савченко, Херсонський національний технічний університет, м. Хмельницький

Здобувач ступеня доктора філософії зі спеціальності 073 Менеджмент

Посилання

Butt, A., Imran, F., Helo, P., & Kantola, J. (2024). Strategic design of culture for digital transformation. Long Range Planning, 57(2), 1–25. doi: 10.1016/j.lrp.2024.102415

Cabinet of Ministers of Ukraine. (2019, December 10). NADS presented the results of work for 2019: Public report of the head Oleksandr Starodubtsev. Government Portal of Ukraine. Retrieved from https://www.kmu.gov.ua/news/nads-prezentuvala-pidsumki-roboti-za-2019-rik-publichnij-zvit-golovioleksandra-starodubceva

European Business Association. (2021). Over-regulation, insufficient funding, and lack of digital literacy are main barriers to digital transformation in Ukraine, – EBA survey. Retrieved from https://eba.com.ua/en/zaregulovanist-brak-koshtiv-ta-nyzka-tsyfrova-gramotnist-strymuyuttsyfrovu-transformatsiyu-v-ukrayini-doslidzhennya

Fakty ICTV. (2020, September 2). 54 companies switched to remote work: How it affected salaries and what’s next. Retrieved from https://fakty.com.ua/ua/ukraine/20200902-54-kompanij-perejshly-nadystantsijnu-robotu-yak-tse-vplynulo-na-zarplaty-i-shho-bude-dali/

Forbes Ukraine. (2025, January 28). 30 champions of digitalization. Retrieved from https://forbes.ua/ratings/30-chempioniv-didzhitalizatsii-28012025-26538

Frenzel-Piasentin, A., Muench, J. C., Bruckner, M. T., & Veit, D. (2021). Digitization or digitalization? –Toward an understanding of definitions, use and application in IS research. In Y. E. Chan, M. Boudreau, B. Aubert, G. Paré, & W. Chin (Eds.), Proceedings of the 27th Americas Conference on Information Systems (AMCIS 2021). Association for Information Systems. Retrieved from https://aisel.aisnet.org/amcis2021/adv_info_systems_general_track/adv_info_systems_general_track/18

Gradus Research. (2024). Under pressure: Survey reveals the stress levels among European office workers. Retrieved from https://gradus.app/uk/open-reports/under-pressure-survey-reveals-european-officeworkers-stress-landscape/

Gridin, O. (2024). HR analytics as a key tool in the personnel management system of a modern organization. Economy and Society, 62, 1–8. doi: 10.32782/2524-0072/2024-62-29

Havryliuk, O., Yakushev, O., Petchenko, M., Zachosova, N., Bielialov, T., & Kozlovska, S. (2023). Cyber security and artificial intelligence in the context of ensuring business security in wartime. Financial and Credit Activity Problems of Theory and Practice, 6(53), 451–459. doi: 10.55643/fcaptp.6.53.2023.4130

Herasymchuk, Y. (2022, July 18). How to onboard people during war? Tips for HR managers. Economic Truth. Retrieved from https://epravda.com.ua/columns/2022/07/18/689212/

KPMG. (2024). Digitalization champions 2024. Retrieved from https://kpmg.com/ua/uk/home/insights/2025/01/chempiony-didzhytalizatsiyi-2024.html

Kravchenko O. et al. (2023). Survival through purpose: How Ukrainian businesses endured amid extreme uncertainty. McKinsey & Company. Retrieved from https://www.mckinsey.com/capabilities/risk-andresilience/our-insights/survival-through-purpose-how-ukrainian-businesses-endured-amid-extremeuncertainty

Legner, C., Eymann, T., Hess, T., Matt, C., Böhmann, T., Drews, P. ... Ahlemann, F. (2017). Digitalization: Opportunity and challenge for the business and information systems engineering community. Business & Information Systems Engineering, 59(4), 301–308. doi: 10.1007/s12599-017-0484-2

Liakh, V. (2025, March 12). In Ukraine, digital transformation fuels democratic engagement and state resilience. Digital State UA. Retrieved from https://digitalstate.gov.ua/news/govtech/in-ukraine-digitaltransformation-fuels-democratic-engagement-and-state-resilience

Melnyk, M. (2023, July 4). Effective remote team management: Strategies and tools for success. Hurma. Retrieved from https://hurma.work/blog/efektyvne-upravlinnya-viddalenoyu-komandoyu-strategiyi-tainstrumenty-uspihu/

OECD (2024). Enhancing resilience by boosting digital business transformation in Ukraine, OECD Publishing, Paris, 1–26. doi: 10.1787/4b13b0bb-en

Pankratova, O. M. (2021). Digitization as a modern trend in management development. Economics and Society, 33, 1–5. doi: 10.32782/2524-0072/2021-33-55

Pchelynska, H., & Vasylieva, T. (2021). Digital transformation of business in pandemic conditions. Visnyk of the Volodymyr Dahl East Ukrainian National University, 6(270), 55–59. doi: 10.33216/1998-7927-2021-270-6-55-59

Plaksiuk, O., Horvathova, V., & Yakushev, O. (2023). Human capital as a factor increasing the efficiency and competitiveness of an enterprise. Academy Review, 1(58), 160–174. doi: 10.32342/2074-5354-2023-1-58-12

Plaksiuk, O., Prodanova, L., Yakusheva, O., Nagaichuk, N., Prikhno, I., & Jakubčinová, M. (2023b). Human capital as a factor of socio-economic development of the state: The main trends of the Slovak

Republic. Financial and Credit Activity Problems of Theory and Practice, 5(52), 283–298. doi: 10.55643/fcaptp.5.52.2023.4150

Plaksiuk, O., Yakushev, O., Yakusheva, O., & Moisieienko, L. (2023a). Analysis and assessment of human capital in the regions of Slovakia. Economics Ecology Socium, 7(3), 13–25. doi: 10.31520/2616-7107/2023.7.3-2

Ritter, T., & Pedersen, C. L. (2019). Digitization capability and the digitalization of business models in business-to-business firms: Past, present, and future. Industrial Marketing Management, 86, 180–190. doi: 10.1016/j.indmarman.2019.11.019

Ross, J. W., Sebastian, I. M., & Beath, C. (2017). How to develop a great digital strategy. MIT Sloan Management Review, 58, 7–9. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/312126104_How_to_develop_a_great_digital_strategy

Skopenko, N. S., & Yevsieieva-Severyna, I. V. (2021). The impact of the COVID-19 pandemic on the functioning and development of Ukrainian enterprises. Scientific Works of the National University of Food Technologies, 27(3), 44–52. Retrieved from https://dspace.nuft.edu.ua/handle/123456789/39068

Strutynska, I. (2019). Definitions of digital transformation. Economics and Business Management, 48(2), 91–96. doi: 10.32843/bses.48-47

Tomakh, V. V., Sigaieva, T. Ye., & Martynenko, M. V. (2023). Digital transformation of enterprise management in Ukraine in the context of sustainable development: Innovative solutions, creative technologies. Academic Visions, 18, 1–11. doi: 10.5281/zenodo.7840221

Yakushev, O., Moisieienko, L., Yakusheva, O., Prodanova, L., Plaksiuk, O., & Chepurda, L. (2024). Socioeconomic sustainability of the tourism sector enterprises in the context of the Covid-19 pandemic: Global and Ukrainian dimensions. Financial & Credit Activity: Problems of Theory & Practice, 5(58). 484–499. doi: 10.55643/fcaptp.5.58.2024.4377

##submission.downloads##

Опубліковано

2025-04-27

Номер

Розділ

Статті